Τμήμα Ιατρικής
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών
«Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας»
Τμήμα Ιατρικής
Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών
«Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας»
Από το ακαδημαϊκό έτος 2018-2019, το Τμήμα Ιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με ευθύνη και συντονισμό του Εργαστηρίου Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Γενικής Ιατρικής & Έρευνας Υπηρεσιών Υγείας λειτουργεί το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο: «Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας» («Primary Health Care» - MPHC).
1. Συνοπτική Παρουσίαση Μαθημάτων
Α' Εξάμηνο: 3 υποχρεωτικά μαθήματα
Υποχρεωτικά
1. Εισαγωγή στα συστήματα υγείας (10 ECTS)
2. Επιδημιολογία και Στατιστική στη Δημόσια Υγεία (10 ECTS)
3. Μεθοδολογία έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες (10 ECTS)
Β' Εξάμηνο: 1 υποχρεωτικό + 2 μαθήματα επιλογής
Υποχρεωτικό
1. Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (10 ECTS)
Επιλεγόμενα
1. Κοινωνικοί προσδιοριστές και ανισότητες στην υγεία (10 ECTS)
2. Κοινωνιολογία της υγείας (10 ECTS)
3. Συστήματα υγείας και πολιτική οικονομία της υγείας (10 ECTS)
Γ' Εξάμηνο: 1 υποχρεωτικό + 2 μαθήματα επιλογής
Υποχρεωτικό
1. Προαγωγή υγείας & Πρόληψη (10 ECTS)
Επιλεγόμενα
1. Διεθνής διακυβέρνηση της υγείας (10 ECTS)
2. Δημόσια Υγεία και Σύγχρονες προκλήσεις (10 ECTS)
3. Μετανάστευση και υγεία (10 ECTS)
4. Οικολογία και υγεία (10 ECTS)
5. Πολιτικές ψυχικής υγείας (10 ECTS)
6. Τεκμηριωμένη πρακτική στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (10 ECTS)
Δ' Εξάμηνο:
Διπλωματική στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (30 ECTS)
....................................................................................................
2. Αναλυτική Παρουσίαση Μαθημάτων και Μαθησιακών Στόχων
Α' Εξάμηνο: 3 υποχρεωτικά μαθήματα
Υποχρεωτικά
Α1. Εισαγωγή στα συστήματα υγείας
Στόχος του μαθήματος είναι η έκθεση των μεταπτυχιακών φοιτητών στις βασικές αρχές λειτουργίας και τους σκοπούς των συστημάτων υγείας στις αναπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες.
Πιο συγκεκριμένα το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στις βασικές μεθόδους και τις πηγές χρηματοδότησης των συστημάτων υγείας διεθνώς, στις αρχές οργάνωσης και λειτουργίας των συστημάτων παροχής υπηρεσιών υγείας, τις μεθόδους αποζημίωσης των προμηθευτών υγείας διεθνώς και στην οργάνωση και χρηματοδότηση του Ελληνικού συστήματος υγείας και την κριτική κατανόηση των σύγχρονων προκλήσεων του.
Μαθησιακά Αποτελέσματα: Μετά από συνεχή και ενεργητική συμμετοχή στο μάθημα οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Α2. Επιδημιολογία και στατιστική στη δημόσια υγεία
Το μάθημα αυτό εισάγει τους φοιτητές στην μεθοδολογία της ποσοτικής έρευνας που αποτελεί βασικό πυλώνα της έρευνας στη Δημόσια Υγεία. Έννοιες της Στατιστικής και της Επιδημιολογίας διδάσκονται παράλληλα με σκοπό τη διεπιστημονική ενοποίηση της γνώσης και των τεχνικών.
Σκοπός του μαθήματος είναι η εισαγωγή στην επιδημιολογική προσέγγιση και την αντίστοιχη μεθοδολογία. Ειδικό βάρος δίνεται στην έκθεση των συμμετεχόντων στην πληθυσμιακή προσέγγιση των προβλημάτων υγείας και την αντίστοιχη μεθοδολογία για την ανίχνευση πιθανών συσχετίσεων μεταξύ «έκθεσης» και τελικής έκβασης «νοσήματος». Ο άξονας της Στατιστικής θα αναπτυχθεί με σκοπό την ανάπτυξη δεξιοτήτων και την κατανόηση των βασικών μεθόδων στατιστικής επεξεργασίας των δεδομένων από την έρευνα στη Δημόσια Υγεία.
Μαθησιακά Αποτελέσματα: Μετά από συνεχή και ενεργητική συμμετοχή στο μάθημα οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Α3. Μεθοδολογία έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες
Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή και εξοικείωση των φοιτητών με τις βασικές αρχές και μεθόδους της κοινωνικής έρευνας κατά την εφαρμογή της στα επιστημονικά πεδία της δημόσιας υγείας και πολιτικής υγείας.
Πιο συγκεκριμένα το μάθημα εισάγει τους μεταπτυχιακούς φοιτητές στις βασικές επιστημολογικές παραδοχές και αρχές της κοινωνικής έρευνας, στις μεθόδους διαμόρφωσης των βασικών ερευνητικών ερωτημάτων και της επιλογής της κατάλληλης μεθόδου προς απάντησή τους, στις βασικές αρχές και μεθόδους της ποιοτικής έρευνας, στις βασικές αρχές και μεθόδους αναζήτησης και ανασκόπησης βιβλιογραφίας, τις πρακτικές εφαρμογές της κοινωνικής έρευνας στην πολιτική υγείας (συστηματική ανασκόπηση ντοκουμέντων πολιτικών υγείας, ανάλυση ενδιαφερομένων μερών, ανάλυση κοινωνικών δικτύων, αναδρομική και προοπτική ανάλυση και αξιολόγηση πολιτικών υγείας).
Μαθησιακά Αποτελέσματα: Μετά από συνεχή και ενεργητική συμμετοχή στο μάθημα οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Β' Εξάμηνο: 1 υποχρεωτικό + 2 μαθήματα επιλογής
Υποχρεωτικό
Β1. Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
Το μάθημα αυτό έχει σχεδιαστεί για να ενθαρρύνει τους μεταπτυχιακούς φοιτητές να μάθουν για τις αρχές της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, αλλά επίσης να σκεφτούν πως μπορούν και πρέπει να τις εφαρμόσουν στην πράξη.
Στόχοι του μαθήματος είναι:
Μαθησιακά αποτελέσματα: Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν
Επιλεγόμενα
Β2. Κοινωνικοί προσδιοριστές και ανισότητες στην υγεία
Οι ανισότητες στη Υγεία αποτελούν βασική θεματολογία στην έρευνα στην κοινωνική επιδημιολογία αλλά και στην πολιτική υγείας. Το μάθημα αυτό εισάγει τους φοιτητές στις αρχές και τη μεθοδολογία της κοινωνικής επιδημιολογία και στη μελέτη των κοινωνικών προσδιοριστών που συμβάλλουν στη δημιουργία ανισοτήτων στην Υγεία.
Σκοπός του μαθήματος είναι η κατανόηση της σχέσης των κοινωνικών προσδιοριστών στην υγεία των πληθυσμών και η εισαγωγή στη διεπιστημονική προσέγγιση των μεθοδολογικών εργαλείων αλλά και η γνωριμία των φοιτητών με τους κύριους επιδημιολογικούς δείκτες που καθοδηγούν την έρευνα των ανισοτήτων στην Υγεία. Το μάθημα εστιάζεται στην κατανόηση των βασικών θεωρητικών εννοιών της κοινωνικής διαστρωμάτωσης, των ανισοτήτων και του κοινωνικού υπόβαθρου της ασθένειας και της θνησιμότητα, αλλά και των παραγόντων που επιδρούν κατά την πορεία της ζωής ατόμων, πληθυσμών και κοινωνιών.
Μαθησιακά Αποτελέσματα: Μετά από συνεχή και ενεργητική συμμετοχή στο μάθημα οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Β3. Κοινωνιολογία της υγείας
Η κατάσταση της υγείας ή και η ασθένεια των ατόμων και των ομάδων του κοινωνικού συνόλου, εξακολουθούν να προσεγγίζονται εκτός του κοινωνικού και περιβαλλοντικού πλαισίου όπου εκδηλώνονται από το κυρίαρχο βιοϊατρικό μοντέλο εξήγησης της υγείας. Παρουσιάζονται ως φυσικά και προφανή φαινόμενα που οφείλονται κυρίως, αν όχι αποκλειστικά, στα ατομικά και βιολογικά χαρακτηριστικά των ατόμων.
Στόχος του μαθήματος είναι η κοινωνιολογική κατανόηση της υγείας και της ασθένειας. Καλούμαστε να αναδείξουμε τις αιτιώδεις διασυνδέσεις που υπάρχουν μεταξύ των κοινωνικών φαινομένων και της υγείας συγκεκριμένων κοινωνικών ομάδων και ατόμων. Σε μεγάλο βαθμό, η ευεξία ή η ασθένεια των ατόμων εξαρτάται από τις κοινωνικές σχέσεις εντός των οποίων διαβιούν και δραστηριοποιούνται, όπως και τις περιβαλλοντικές συνθήκες που τα περιβάλλουν. Κατά τούτο, η προσέγγιση μας σκόπιμα στρέφεται στο κοινωνικό πλαίσιο της υγείας και της ασθένειας, προκειμένου να αφήσει ένα τμήμα του γνωστικού αντικειμένου να το πραγματευθούν οι ιατρικές θεωρίες. Η διαδικασία κοινωνικής κατασκευής της υγείας μέσα από κοινωνικο-ιστορικές και πολιτικές προσεγγίσεις του φαινομένου, οι τρόποι κοινωνικής κατασκευής του φυσιολογικού και του παθολογικού, οι κοινωνικές ανισότητες, οι ιατρικές πρακτικές, οι σχέσεις ιατρού-ασθενή θα αποτελέσουν τους κύριους θεματικούς άξονες πάνω στους οποίους θα δομηθεί και θα αναπτυχθεί το γνωστικό αντικείμενο της κοινωνιολογίας της υγείας και της ασθένειας.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Μετά από συνεχή και ενεργητική συμμετοχή στο μάθημα οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Β4. Συστήματα υγείας και πολιτική οικονομία της υγείας
Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητών στις βασικές μεθόδους μεταρρύθμισης των συστημάτων υγείας στην Ελλάδα και διεθνώς και στην κριτική ανάλυση και αποτίμηση των επιπτώσεών των μεταρρυθμιστικών αυτών πολιτικών.
Πιο συγκεκριμένα το μάθημα εισάγει τους μεταπτυχιακούς φοιτητές στις βασικές έννοιες της πολιτικής οικονομίας της υγείας, στα κύρια εργαλεία μεταρρύθμισης των συστημάτων υγείας διεθνώς (πολιτικές ελέγχου του κόστους, πολιτικές σύναψης συμβολαίων και πολιτικές έκθεσης των συστημάτων υγείας στις δυνάμεις της αγοράς) και στις κύριες μεταρρυθμιστικές απόπειρες του Ελληνικού συστήματος υγείας κατά την τελευταία τριακονταετία.
Μαθησιακά Αποτελέσματα: Μετά από συνεχή και ενεργητική συμμετοχή στο μάθημα οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Γ' Εξάμηνο: 1 υποχρεωτικό + 2 μαθήματα επιλογής
Υποχρεωτικό
Γ1. Προαγωγή υγείας & Πρόληψη νοσημάτων
Η προαγωγή της υγείας και η πρόληψη της νόσου αποτελούν βασικούς άξονες της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Το μάθημα χωρίζεται σε τρία μέρη με στόχο την κατανόηση των εννοιών και την ανάπτυξη δεξιοτήτων για εφαρμογή τους στην πράξη στην κοινότητα.
Μέρος Α: Προαγωγή της υγείας
Στόχοι του μαθήματος είναι η έκθεση των μεταπτυχιακών φοιτητών στις έννοιες της προαγωγής της υγείας και η κριτική ανάλυση των παρεμβάσεων για την τροποποίηση των παραγόντων που προσδιορίζουν την υγεία του πληθυσμού. Παράλληλος σκοπός του μαθήματος είναι και η εκπαίδευση των φοιτητών σε θέματα αγωγής υγείας. Οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα εκτεθούν σε δεδομένα από τη βιβλιογραφία που θα τους δώσουν τη δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσουν για τη βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας δράσεων προαγωγής της υγείας στην κοινότητα.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Μέρος Β: Στρατηγικές πρόληψης
Στόχος του μαθήματος είναι η εξοικείωση με την έννοια της πρόληψης τόσο των μεταδοτικών, όσο και των μη μεταδοτικών ασθενειών.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Επιλεγόμενα
Γ2. Διεθνής διακυβέρνηση της υγείας
Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητών στις βασικές δομές και αρχές της διεθνούς διακυβέρνησης της υγείας και στην κριτική ανάλυση των επιπτώσεών της στο δημοσιονομικό και πολιτικό χώρο των εθνικών συστημάτων υγείας.
Πιο συγκεκριμένα το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στις βασικές θεωρητικές έννοιες της διεθνούς διακυβέρνησης της υγείας, στο ρόλο και τις θέσεις των βασικών υπερεθνικών οργανισμών (Ευρωπαϊκή Ένωση, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και Παγκόσμια Τράπεζα) που εμπλέκονται στη διαμόρφωση των πολιτικών υγείας διεθνώς, στις πολιτικές εξευρωπαϊσμού των συστημάτων υγείας, στις επιπτώσεις του διεθνούς εμπορίου στην υγεία και τις υπηρεσίες υγείας και στις επιπτώσεις της διεθνούς διακυβέρνησης της υγείας στο ελληνικό σύστημα υγείας.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Μετά από συνεχή και ενεργητική συμμετοχή στο μάθημα οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Γ3. Δημόσια Υγεία και Σύγχρονες προκλήσεις
Οι μεταβολές των χαρακτηριστικών της κοινωνίας είναι αναμενόμενο να δημιουργούν ποικίλες ανάγκες σε επίπεδο δημόσιας υγείας. Η παγκοσμιοποίηση και η διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων, οι περιβαλλοντικές αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο, οι δημογραφικές αλλαγές και η αδυναμία προσαρμογής των συστημάτων υγείας είναι μεταβλητές που χρήζουν αξιολόγησης, ώστε να μπορέσει η Δημόσια Υγεία να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις προσεγγίζοντας την υγεία από μια ολιστική σκοπιά.
Σκοπός αυτού του μαθήματος είναι η διεπιστημονική προσέγγιση του θέματος της υγείας με επίκεντρο τις προκλήσεις του 21ουαιώνα, η αξιολόγηση του αντίκτυπου των μεταβολών της κοινωνίας στη δημόσια υγεία, η μελέτη του αντίκτυπου της παγκοσμιοποίησης στη νοσηρότητα και στην επιβάρυνση της Δημόσιας Υγείας, αλλά και η συνειδητοποίηση ότι η ανθρώπινη υγεία, η υγεία των ζώων και η κατάσταση του περιβάλλοντος είναι αλληλένδετες έννοιες.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Μετά από συνεχή και ενεργητική συμμετοχή στο μάθημα οι μεταπτυχιακοί φοιτητές θα μπορούν:
Γ4. Μετανάστευση και υγεία:
Η μετανάστευση και η μετακίνηση προσφύγων είναι σήμερα ένα συνεχές φαινόμενο, αποτέλεσμα της αντιθετικής ανάπτυξης μεταξύ των δυτικών βιομηχανοποιημένων και των υπό κρίση κοινωνιών. Σκοπός του μαθήματος είναι η έκθεση των φοιτητών στα ζητήματα πολιτικής υγείας και δημόσιας υγείας που αναδεικνύονται από την αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών.
Στόχοι του μαθήματος: Το μάθημα αυτό στοχεύει στην κριτική κατανόηση του φαινομένου της μετανάστευσης και προσφυγιάς με κοινωνιολογική και εθνογραφική προσέγγιση της υγείας. Αναλύει τους πολιτισμικούς, κοινωνικοοικονομικούς και οικολογικούς παράγοντες που προσδιορίζουν την υγεία των μεταναστών και προσφύγων. Στόχος είναι η αναγνώριση του ρόλου της μετανάστευσης ως ειδικού προσδιοριστή της υγείας των αντίστοιχων πληθυσμών. Για το στόχο αυτό γίνεται ανάλυση των πιθανών παραγόντων κινδύνου στους οποίους εκτίθενται οι μετανάστες - πρόσφυγες καθώς και οι πιθανοί φραγμοί στην πρόσβαση προς υπηρεσίες υγείας.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Μετά την ενεργή συμμετοχή στο μάθημα οι φοιτητές θα πρέπει:
Γ5. Οικολογία και υγεία
Το μάθημα αυτό επιλογής στοχεύει στο να εισάγει τους φοιτητές στις βασικές έννοιες και αρχές της περιβαλλοντικής αλλαγής σε τοπικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο και να τους βοηθήσει να κατανοήσουν πώς οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν την ανθρώπινη και πλανητική υγεία.
Το μάθημα παρέχει μία ιστορική αναδρομή της κατανόησης μας αναφορικά με τη σχέση περιβάλλοντος, οικοσυστήματος, πλανητικού συστήματος, πλανητικών αλλαγών και υγείας και επιχειρεί να βοηθήσει τους φοιτητές να αποκτήσουν μία βαθύτερη και ευρεία κατανόηση του πώς οι σύγχρονες ανθρωπογενείς δραστηριότητες επηρεάζουν την πλανητική υγεία και τελικά την υγεία και ευεξία των ανθρώπινων πληθυσμών.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Μετά την ενεργή συμμετοχή στο μάθημα οι φοιτητές θα πρέπει
Γ6. Πολιτικές ψυχικής υγείας
Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή των φοιτητών στις βασικές έννοιες και αρχές των συστημάτων ψυχικής υγείας και στην κριτική αποτίμηση των πολιτικών μεταρρύθμισής τους.
Πιο συγκεκριμένα το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στις βασικές έννοιες των οικονομικών της ψυχικής υγείας, στις βασικές αρχές λειτουργίας και οργάνωσης των υπηρεσιών ψυχικής υγείας, στις ιδιαιτερότητες των δομών ψυχικής υγείας και στις διαφορές τους σε σχέση με τις υπόλοιπες υπηρεσίες υγείας, στην επιδημιολογία των ψυχικών νοσημάτων στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, στους κοινωνικοοικονομικούς προσδιοριστές της ψυχικής υγείας και στις ανισότητες στην ψυχική υγεία, στις βασικές πολιτικές μεταρρύθμισης των συστημάτων ψυχικής υγείας και στην κριτική αποτίμηση αυτών.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Με την ολοκλήρωση αυτής του μαθήματος, οι φοιτητές θα μπορούν:
Γ7. Τεκμηριωμένη πρακτική στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας
Όλοι οι επαγγελματίες υγείας είναι υπεύθυνοι για τη συνεχή επαγγελματική εξέλιξη με προσπάθεια βελτίωσης της ποιότητας της φροντίδας που παρέχεται είτε απευθείας μέσα από το καθημερινό κλινικό έργο, είτε ως μέρος της χάραξης πολιτικής για την υγεία. Η χρήση μιας βάσης τεκμηρίων στην οποία οι επαγγελματίες υγείας θα έχουν πρόσβαση και την οποία ανάλογα με την περίπτωση θα χρησιμοποιούν για την απάντηση συγκεκριμένων ερωτημάτων θα συμβάλει στη διαδικασία λήψης τεκμηριωμένων αποφάσεων. Αυτό το μάθημα θα παρέχει τις απαραίτητες θεωρητικές γνώσεις και πρακτικές δεξιότητες που θα ας υποστηρίξουν σε αυτή την κατεύθυνση.
Στόχος του μαθήματος είναι η ανάπτυξη πρακτικών δεξιοτήτων στην αναζήτηση και στην αξιολόγηση διαφορετικών πηγών τεκμηρίωσης και στην κατανόηση του θεωρητικού πλαισίου της τεκμηριωμένης πρακτικής.
Μαθησιακά αποτελέσματα: Με την ολοκλήρωση αυτής του μαθήματος, οι φοιτητές θα μπορούν:
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Σχολή Επιστημών Υγείας, Τμήμα Ιατρικής, ΠΜΣΙ «Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας»
54124 Θεσσαλονίκη, Ελλάδα
dummy+30.2310.999339
dummy+30.2310.999339
dummy msc-phc@auth.gr
dummy English